مصاحبه با نی نا غریب زاده به بهانه نمایشگاه "اکوان"
به بهانه ی نخستین نمایشگاه تصویرگری خلاق کودک و نوجوان در استان بوشهر با نام (نمایشگاه اکَوان)
از خودتان بگویید؟
نی نا غریب زاده هستم. ارشد زبان و ادبیات فارسی... مدرس کودک و نوجوان در استان بوشهر.
فعالیت شما از کی شروع شده و با چه هدفی ادامه داشته ؟
فعالیتم در زمینه ی کودک به مدت 5 سال است که شروع شده؛ ابتدا با کانون پرورشی فکری کودک و نوجوان بعنوان مربی ادبی شروع کردم. و به مدت 8 ماه به همکاری ادامه دادم پس از آن کار خود را در بخش خصوصی فرهنگسرای کودک و نوجوان امیری منتقل کردم فعالیتم تا به امروز در این زمینه ادامه دارم.
من در این وادی بصورت خیلی اتفاقی وارد شدم از سالها پیش کار با کودک را دوست داشتم تا زمانی که بصورت داوطلب وارد کانون شدم و آنجا بود که هدف و احساس خود را در زمینه کاری کشف کردم. و پرورش دادم.
هدف اصلی من انتقال شادی به کودکان و ایجاد فضای بازی و خلاقیت بود.. و در همین زمینه ادامه دار شد.
دیدگاه شما از هنر چیست؟
سوال تخصصی است که نظر خود را در مورد هنر بگویم.. برای من هنر خود احساس و زندگی است.
هنر زندگی کردن،
هنر شاد بودن،
هنر نقاشی کشیدن و ...
هنر نوعی مهارت و خلاقیت است که در وجود هر انسانی نهفته شده حال هر کس به نوعی؛ یکی با نوشتن؛ دیگری شعر؛ تئاتر، و هزاران هنر دیگر که با صحنه ی زندگی رابطه ی تنگاتنگ دارد. هنر برای من در هر رده سنی نوعی برون ریزی مثبت احساسی است. نوعی نمایاندن خود نهفته آدمی
کمی بیشتر درباره زمینه کاری خود بگویید؟
با توجه به اینکه تا به امروز به علت شغلم رابطه نزدیکی با کودکان و نوجوانان داشته ام. زمینه کاری من در حیطه کار با کودک است. هر سال که می گذرد طرح های جدیدی به نظرم می رسد و زیر نظر متخصص های این امر و بخصوص روانشناس کودک و نوجوان جناب آقای دکتر اسدی راد فعالیت های خود را ثبت و اجرا می کنم.
کار با کودک یعنی روانشناسی کودک، یعنی آشنایی با خلقیات و روحیات کودک، یعنی آشنایی با 5 سال اول زندگی کودک از 0تا5 سالگی..
در حال حاضر چه طرح هایی را با یچه ها کار می کنید؟
طرح هایی که با بچه ها کار می کنم :
1 -مهارت های زندگی است. که شامل رنج سنی 5 تا 17 سال می باشد.
این کلاس ها بصورت کارگاهی برگزار می شود. و در مدت این 4 سال تجربه های بی نظیری در این کار داشته ام. که کمک به حال من در دیگر رشته های مربوط به کار بوده است. اما اتفاقی که در این کارگاه رخ می دهد. آشنایی بچه ها در ابتدای امر با خودشان است . از مهارت خودآگاهی شروع می کنم تا به مهارت حل مسئله می رسم. لازم به ذکر است که این کارگاه در قالب: نمایش، نقاشی، قصه، تریبون آزاد، صندلی داغ، بحث و گفتگو و بارش فکری خیلی زیادی در طی کلاس رخ می دهد. مدت 3 الی 4 ماه با بچه ها کار می کنیم که می توانیم تا حدودی آنها را به استاندارد فکری و روحی برسانیم. کما اینکه تمام مهارت ها در نا خودآگاه بچه ها نهادینه می شود.
2-قصه گویی و نمایش خلاق:
شامل رنج سنی 3تا6 سال است. در ابتدای کلاس قصه را برای بچه ها تعریف می کنم و پس از آن نمایش خلاقانه ی بچه ها بازی می کنند و پس از آن هر تصویری که از داستان در ذهنشان مانده نقاشی می کشند. نقاشی بچه ها در این رده سنی بیشتر خط خطی می باشد. اما می گویند خانم این همان خیابون ، ماشین، یا خانومی که تو داستان بود.
و در انتهای کلاس من کاردستی مربوط به داستان را برای هر کدام از بچه ها با مشارکت خودشان درست می کنم.
3-نوشتن خلاق:
شامل رنج سنی 6 تا 18 سال می باشد. که در رده های سنی بالاتر تبدیل به کارگاه داستان نویسی می شود.
در این کلاس هم خوانش و هم تجربه نوشتن را داریم. از جمله نویسی با بچه ها کار می کنم تا به بند نویسی و داستانک و سپس داستان کوتاه می رسیم.
کتابچه ای که ثمره این کارگاه شود نیز ، هر سال در محل فرهنگسرا رونمایی می کنیم.
این کتابچه به نام "قند و نمک" است که سه شماره از آن چاپ شده.. شامل دست نوشته ها، شعر، داستانک، داستان و نقاشی داستان های بچه ها می باشد.
4-شاهنامه خوانی
در این کلاس نقالی و شاهنامه خوانی را با هر رده سنی کار می کنیم.
5- تصویرگری خلاق:
تصویرگری خلاق یکی از زیباترین کلاس های من است. که شامل رنج سنی 3 تا 15 سال می باشد. در این کلاس با استفاده از روایت ها، کلاژ، نمایش، قصه گویی، رنگ بازی، تصویرگری صورت میگیرد.
تم اصلی کلاس" نقاشی" است که با تکنیک های مختلف صورت می گیرد.
تم اصلی کلاس تصویرگری از چه زمانی در ذهن شما نقش گرفت؟
با توجه به توضیحات پیشین که خدمتتان عرض کردم. و با توجه اینکه نقاشی رکن مهم کلاس های من در طی این 5 سال بوده، به این نتیجه رسیدم که عنوان کلاسی با نام تصویرگری خلاق کودک اجرا کنم. همچنین همایش سه روز اردیبهشت ماه با عنوان "رمان نوجوان" در دانشگاه ادبیات کودک و نوجوان و صحبت با استادان مربوطه من را برای هدفم مصمم تر کرد. چرا که به تصویر کشاندن داستان ها بوسیله بزرگسال در خیلی از مواقع اصلیت ماجرا بیان نمی شود. و داستان را تحت پوشش قرار می دهد.
چرا تصویرگری خلاق؟
اعتقاد شخصی من و بعلاوه مطالعه ایی که در این امر داشته ام بر این است که کودک و نوجوان من نیاز به آموزش نقاشی بصورت حرفه ای و نظامند تا سن 15 سالگی ندارد. هر کودک آدمک، خط خطی، درخت، خانه، دودکش مخصوص به خود را دارد. و من اگر دخالتی در کج بودن خانه یا زشت بودن آدمکش کنم. یا نظری منفی را اعمال کنم، یعنی مرگ خلاقیت و احساس او. من تا آنجا که بتوانم خلاقیت و ذهنیت بچه ها را بارور می کنم. آنها را به دنیای قصه هایی که ریشه در واقعیت کنونی شان دارد می برم. و آنها به کشیدن خودشان می رسانم تا خانه و اتاق و محل بازی و غیره...
نقاشی کودک عینا روانشناسی شخصیت و زندگی کودک می باشد. خیلی از بچه هایم نقاشی وارونه می کشند. خیلی فقط از مداد مشکی، رنگ مشکی برای کشیدن استفاده می کنند. وارد بازی رنگ ها نمی شوند. وسواس ها، خشم ها، عصبانیت ها، و مسائل مربوط به خودشان را دارند. که در این کلاس برملا می شود.
فیدبک بچه ها در این کلاس بسیار عالی بوده. خردسال ها بعد از طی چهار ماه خط خطی کردن و کار با رنگ های انگشتی و گواش و آبرنگ و غیره ادمکشان شکل می گیرد. آن چشم چشم دو ابرویی که به ما تزریق می شد .در این کلاس خود بچه ها کشف می کنند. از کشیده های خود داستان دارند. داستان های من را باز آفرینی می کنند و دنیای جدید تر را خلق می کنند.
کلاس "خلق" و" باز آفرینی" و هر لحظه اش شگفتی جدیدی برای من است.
مثلا خطوط پاستل و گواش را برایش روی کاغذ می کشم و می گویم نگاه کن چه شکلی می توانی از آن در بیاوری؟ یکدفعه بعد از 10 دقیقه بالای سرش می روم و می بینم اردکی از زیر آب در آمده، کرمی غمگین در زیر خاک قدم می زند. یا شاهکارهای دیگر..
با توجه به اینکه ساعتی از کلاس را به بازی و آواز می گذرانم. بچه ها بزور صحنه ی کلاس را ترک می کنند.
محیط محیطی است که او سالها دنبالش می گشته. آزاد است و بی پروا در رنگ ها غرق می شود.
مشت های بسته ی بچه ها مردمک چشمشان. پاهای قفل شده، همه ی اینا بعد از مدتی آرام آرام باز می شود. هم خلاقیت هنری و هم روحی بزدگی صورت می گیرد.
چه شد که احساس کردی می توانی در زمینه خلاقیت کار کنی؟
خب با توجه به اینکه در این زمینه با وجودی که امروزه زیاد اسمش را یدک می کشند. اما کاری صورت نمی پذیرد احساس کردم که مهم ترین قسمت آموزش و پرورش است. و اینکه خودم همراه با بچه ها در سر کلاس بارش فکری زیادی دارم. و خود آگاه و ناخود گاه خلاقیت بچه ها را قلقلک می دهم. و حتی کسانی که میلی به همکاری ندارند. بعد از سه جلسه از دیوار کاغذشان بالا می روند.
بازخورد نمایشگاه چگونه بود؟
اول بگویم چرا نمایشگاه...؟ از ابتدای کلاس و ابتدای تابستان به بچه هایم گفتم که فکر نکنید در این کلاس بی هدف می آیید. و اینکه فقط سرگرمی است. از ابتدا برای بچه ها هدف تعیین کردم . و بعد وارد دنیای نقاشی شدند. بازخورد نمایشگاه خوب بود. بیشتر از بازخورد عمومی یک جشن شادی برای بچه هایم بعد از طی 4 ماه بود. آمدند نقالی کردند. شعر خواندند. بستنی و شکلات و نمایش...
لذت کافی از محیط نمایشگاه برای خودشان و خانواده هایشان داشت.
کسانی نیز که اهل فن و موضوع بودند. بازدید کردند.
کدام بخش نمایشگاه پر رنگ تر بوده است؟
در افتتاحیه و اختتامیه ما کار نقالی را با اجرای بچه ها داشتیم. که بازخورد بسیار خوبی داشت. درهای هفت خان رستم دوباره باز شدند.
یکی از بخش های کلاس من بازخوانی افسانه ها و متون کهن و از جمله شاهنامه است. و همچنین افسانه های بومی و محلی که بچه ها هفت خان رستم را به تصویر کشیدند . حدودا 14 عنوان داستانی در نمایشگاه در معرض نمایش قرار گرفت.
حرف ناگفته یا آخر؟
حرف آخر اینکه امیدوارم تمامی کودکان دنیا و مخصوصا سرزمینم از زمانی که نطفه آنها شکل می گیرد و پا به این دنیا می گذراند. آرامش بخشی از وجودشان باشد.
همه ی کودکان کودکی کنند. و پدر و مادرهای سالم از نظر روحی و جسمی داشته باشند.
دنیای کودکان را جدی بگیریم. همه ی ما روزی کودک بوده ایم.