جلسه نقد و بررسی نمایش «دکتر استوکمان (دشمن مردم) »

به گزارش روابط عمومی حوزه هنری استان بوشهر، جلسه نقد و بررسی نمایش «دکتر استوکمان (دشمن مردم) » نوشته هنریک یوهان ایبسن و به کارگردانی علی پویان، با حضور جواد متین عضو کانون ملی منتقدان تئاتر ایران و علاقه مندان به مبانی نظری و نقد تئاتر در روز سه شنبه 13 آذرماه در سالن اجتماعات حوزه هنری استان بوشهر برگزار شد.

پس از نمایش فیلم، جواد متین به ظهور شخصیت دکتر استوکمان در قرن نوزدهم و در آستانه ی تحول اروپا اشاره کرد و گفت: دکتر استوکمان در تئاتر دشمن مردم با حضور خود می‌خواهد نظم حاکم را بر هم بزند. در نمایش دشمن مردم نظم حاکم روابط فی‌مابین قدرت،ثروت و رکن چهارم دموکراسی یعنی رسانه است. این نکته جالب توجه است که مطبوعات در اختیار صاحبان قدرت و سرمایه اند. استوکمان در تلاش است این معادله را برهم زده و حقیقت را بیان کند. ولی واقعیت این است که جامعه بر اساس همین روابط استوار است و با بر هم زدن این نظم دچار فروپاشی خواهد شد.

وی افزود: آب در این نمایش به مثابه خون در شریانهای پیکر موجود زنده است. آبی که در شریانهای حیاتی شهر در جریان است دچار آلودگی شده است و دکتر استوکمان در تقلای آشکار سازی این حقیقت است. ایبسن با استفاده از عنصر آب که نشانه پاکی، دانایی، حیات و آبادانی است در تلاش است بگوید یک جامعه چگونه کمر به فروپاشی خود بسته و علیرغم تلاش نخبگان از بیماری خود پیش‌گیری نمی‌کند و خود را به خواب زده است.

متین ادامه داد: نمایش" دکتر استوکمان" از دسته نمایشنامه‌هایی است که به واسطه ایجاد سوال در خصوص انسان و روابطش با جامعه پیرامونی و ارتباط با همنوعانش به عنوان نمایشی که دارای تز اجتماعی است به موضوعات سیاسی و جامعه شناختی پرداخته و عملا به قول هگل دو امر خیر را در مقابل یکدیگر قرار می‌دهد. قرار دادن واقعیت و حقیقت در مقابل هم که از قضا مردم ذینفع هستند در مقابل این دو پدیده موجب ایجاد سوال و پرسمان می‌شود که حق با چه کسی است. حق با شهردار است و یا حق با دکتر استوکمان است.

وی به بازنویسی نمایش توسط محمد ابراهیمیان اشاره کرد و گفت: نمایش" دکتر استوکمان" در بازنویسی توسط محمد ابراهیمیان کوتاه و توالی برخی رویداهایش کاهش یافته است. ظاهرا ابراهیمیان در تلاش بوده برای تماشاگر همیشه خسته و عجول ایرانی لقمه آماده تری بگیرد و یا اینکه سلیقه و یا بازخورد خود را از این درام مدرن و مهم ایبسن بنویسد.

در پایان جواد متین گفت: تأکید بر موتیف قدرت نیز یکی دیگر از صحنه‌های درخشانی بود که در این کار به آن پرداخته شده است. در نمایش "هدا گابلر" به کارگردانی وحید رهبانی شاهد موتیف قدرت با له کردن سیب زیر پا توسط  کارآکتر کلانتر بودیم و در این نمایش با جابجایی کلاه (که محافظ سر و اندیشه است) و عصا ( که به نشانه قدرت در حمله به شمار می رود) در دست دکتر استوکمان و شهردار شاهد این جابجایی قدرت هستیم.